Ασφαλής πλοήγηση στο ίντερνετ

Το ίντερνετ είναι μέσο επικοινωνίας για μικρά και… μεγάλα παιδιά. Γιατί και οι μεγαλύτεροι συχνά αγνοούν τους κανόνες του και πρέπει να τους μάθουν από τα ίδια τα παιδιά, τα οποία αναμφίβολα περνούν πολλές ώρες σερφάροντας στο δίκτυο.

Τι πρέπει να προσέχουν όμως οι μικροί μας φίλοι στα διαδικτυακά τους ταξίδια;

Πρώτα από όλα τα προσωπικά τους δεδομένα.
Προσωπικά δεδομένα είναι όλα εκείνα τα στοιχεία που μας προσδιορίζουν ως άτομα, μαθητές, πρόσωπα. Δηλαδή τα στοιχεία εκείνα που μας κάνουν να ξεχωρίζουμε από το πλήθος και μας εξατομικεύουν.

Ποια είναι αυτά τα στοιχεία;

Προσωπικά δεδομένα μπορεί να είναι και μόνο το ονοματεπώνυμό μας. Μπορεί να είναι η διεύθυνση του σπιτιού μας, το τηλέφωνό μας ή ακόμη και άλλα στοιχεία αν συνδυαστούν. Το σχολείο μας, η τάξη μας, οι φίλοι, το φύλο μας και η ηλικία μας, δεν είναι δύσκολο να συνδυαστούν και να μας προσδιορίσουν. Οι προσωπικές μας συνήθειες, τα στοιχεία των γονιών μας, είναι όλα προσωπικά μας δεδομένα.
Και φυσικά τα οικονομικά στοιχεία της οικογένειάς μας, όπως για παράδειγμα πόσα χρήματα βγάζουν οι γονείς μας ή περιστατικά που έχουν να κάνουν με την υγεία μας (ασθενείς μέλη της οικογένειας ή οτιδήποτε σχετικό με την υγεία μας) αποτελούν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, που δεν πρέπει ποτέ να αποκαλύπτουμε στο διαδίκτυο.

Γιατί δεν πρέπει να αποκαλύπτουμε τα προσωπικά μας δεδομένα;

Ο πιο βασικός λόγος είναι ότι κάποιοι ενδιαφέρονται να συγκεντρώσουν πληροφορίες για εμάς, ώστε να αποτελέσουμε αποδέκτες των διαφημιστικών τους μηνυμάτων ή των υπηρεσιών που προσφέρουν. Έτσι κάποιοι προσδιορίζουν συγκεντρώνοντας πολλές πληροφορίες για εμάς, τις συνήθειές μας, τι μας αρέσει και τι όχι, με αποτέλεσμα να γινόμαστε στόχος εξατομικευμένης διαφήμισης, την οποία είναι δύσκολο να αποφύγεις.

Ακόμη πιο επικίνδυνα γίνονται τα πράγματα όταν αποκαλύπτουμε τα προσωπικά μας στοιχεία σε αγνώστους, γιατί μπορεί να μας εκμεταλλευτούν, απειλώντας να αποκαλύψουν τα στοιχεία μας και σε άλλους.

Το ίντερνετ προσφέρει εύκολη και παγκόσμια επικοινωνία. Γνωρίζεις αγόρια και κορίτσια και κάνεις φίλους από όλον τον κόσμο.

Είναι αληθινές αυτές οι φιλίες; Οι μόνες αληθινές φιλίες βρίσκονται στην πραγματική ζωή και δοκιμάζονται στον πραγματικό κόσμο και τον πραγματικό χρόνο. Το ίντερνετ μας δίνει την δυνατότητα να κάνουμε “φίλους”, όμως πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί μαζί τους. Γιατί ποτέ όταν επικοινωνούμε μέσω ίντερνετ δεν ξέρουμε ποιος είναι στην άλλη άκρη της γραμμής και μας απαντάει. Μπορεί να είναι ένας μαθητής, μπορεί όμως να είναι και κάποιος μεγαλύτερος που προσπαθεί να μας γνωρίσει και να μας παρασύρει. Και το σημαντικότερο είναι να μην κλείνουμε ποτέ συναντήσεις με άτομα που γνωρίσαμε αποκλειστικά και μόνο μέσω του διαδικτύου. Αν θέλουμε να συναντήσουμε τους διαδικτυακούς μας φίλους στην πραγματική ζωή, πρέπει να ενημερώνουμε πάντα τους γονείς μας και οι συναντήσεις αυτές να γίνονται μόνο σε δημόσιο χώρο με κόσμο, και ποτέ να μην είμαστε μόνοι.

Στο ίντερνετ δεν κατεβάζουμε παράνομα τραγούδια και παράνομες ταινίες. Το δωρεάν δεν είναι πάντα νόμιμο.

Κυκλοφορούν πολλά προγράμματα για κατέβασμα μουσικής ή ταινιών δωρεάν, αλλά πρέπει να ξέρουμε ότι τα προγράμματα αυτά, μπορεί να βλάψουν τον υπολογιστή μας, και τελικά να μας κοστίσουν ακριβότερα από την νόμιμη αγορά μιας ταινίας ή ενός τραγουδιού. Τα προγράμματα αυτά εγκαθιστούν ιούς και άλλο βλαβερό λογισμικό στον υπολογιστή μας και προξενούν ζημιές που δεν είναι εύκολο να διορθωθούν.

Και το πιο σημαντικό:

Στο ίντερνετ προσέχουμε πάντοτε τι φωτογραφίες μας ανεβάζουμε και τι γράφουμε για μας. Διότι το υλικό που ανεβαίνει στο ίντερνετ μένει για πάντα εκεί, αφού ακόμη και αν το κατεβάσουμε μόνοι μας, αυτό μπορεί να έχει αντιγραφεί και κατέβει σε δεκάδες ή χιλιάδες υπολογιστές στον παγκόσμιο ιστό.

Και γιατί είναι σημαντικό αυτό; Γιατί δεν θα είμαστε για πάντα παιδιά και μαθητές. Εσείς είστε οι αυριανοί επαγγελματίες, οι αυριανοί πολιτικοί, γιατροί, δημοσιογράφοι, οικογενειάρχες και σίγουρα όλοι θα ψάξετε για δουλειά. Πώς θα φαίνονται λοιπόν τα αστεία που γράφετε και οι φωτογραφίες που ανεβάζετε, στον αυριανό σας εργοδότη, σύζυγο ή συνεργάτη;

Το ίντερνετ είναι το μέλλον, το δικό μας και του κόσμου. Ας ταξιδέψουμε σε αυτό με ασφάλεια!

Δημοσιεύθηκε: στο περιοδικό ΑΕΡΟΣΤΑΤΟ του ΥΠΕΠΘ τον Ιανουάριο του 2008